Bạn đã bao giờ tự hỏi làm thế nào Google có thể tìm thấy và lập chỉ mục hàng tỷ trang web trên internet? Quá trình này được gọi là “crawl”, và "người hùng" thực hiện nhiệm vụ này chính là Googlebot. Nhưng Googlebot hoạt động ra sao, và tại sao hiểu rõ cách nó thu thập dữ liệu lại quan trọng đối với chiến lược SEO của bạn?
Hãy cùng Markdao khám phá crawl là gì và cách Googlebot giúp khám phá website của bạn và cách tối ưu hóa để trang web đạt thứ hạng cao hơn trên kết quả tìm kiếm.
Crawl là gì?
Crawl, trong lĩnh vực SEO và công nghệ, là quá trình mà các công cụ tìm kiếm như Google sử dụng các chương trình tự động, gọi là crawlers hoặc spiders, để duyệt qua và thu thập dữ liệu từ các trang web trên Internet.
Công việc này nhằm khám phá, ghi nhận và hiểu nội dung của các trang web, bao gồm văn bản, hình ảnh, liên kết và các yếu tố khác. Các thông tin được thu thập sẽ được chuyển đến cơ sở dữ liệu của công cụ tìm kiếm, để sau đó được sử dụng trong việc lập chỉ mục và xếp hạng trang web trên kết quả tìm kiếm.
Crawl không chỉ giúp các công cụ tìm kiếm biết đến sự tồn tại của trang web mà còn hỗ trợ đánh giá mức độ liên quan, chất lượng và tính hữu ích của nội dung trang web đó. Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định liệu một trang web có xuất hiện ở các vị trí cao trên trang kết quả tìm kiếm (SERP) hay không?
Việc hiểu rõ khái niệm crawl là gì là bước đầu tiên để tối ưu hóa khả năng tiếp cận và hiển thị của website trên công cụ tìm kiếm, góp phần nâng cao hiệu quả chiến lược SEO.
Cách Googlebot thực hiện quá trình thu thập dữ liệu trên từng trang website của bạn
Google crawl và thu thập dữ liệu từ cả mobile và desktop
Googlebot sử dụng hai loại công cụ thu thập dữ liệu (crawler) chính để thu thập thông tin từ các trang web: Googlebot Desktop và Googlebot Smartphone. Việc này giúp Google thu thập và lập chỉ mục nội dung cho cả SERP trên máy tính và thiết bị di động.
Ta có quy trình Crawl của Googlebot:
1. Googlebot Desktop vs Googlebot Smartphone
Trước đây, Googlebot Desktop là công cụ chính để thu thập dữ liệu từ các trang web. Tuy nhiên, với sự phát triển mạnh mẽ của thiết bị di động, Google đã chuyển sang sử dụng Googlebot Smartphone để ưu tiên thu thập và lập chỉ mục cho các trang tối ưu hóa cho di động.
2. Ưu tiên Mobile-First Indexing
Google hiện nay ưu tiên Mobile-First Indexing, nghĩa là quá trình lập chỉ mục sẽ dựa vào phiên bản di động của trang web thay vì phiên bản Desktop. Điều này có nghĩa là nếu trang web của bạn chưa được tối ưu hóa cho di động, Google sẽ gặp khó khăn trong việc thu thập và lập chỉ mục nội dung của trang.
3. Trang chưa tối ưu hóa cho di động
Nếu trang web của bạn không thân thiện với di động, Googlebot Desktop vẫn có thể thu thập dữ liệu và hiển thị trang đó trong kết quả tìm kiếm, nhưng điều này có thể ảnh hưởng đến khả năng xếp hạng của trang.
4. Lập chỉ mục cho cả phiên bản di động và desktop
Mặc dù Google ưu tiên phiên bản di động, một số trang vẫn có thể được thu thập thông tin từ Googlebot Desktop để đảm bảo rằng nội dung trang hoạt động tốt trên cả máy tính và thiết bị di động.
Kết xuất thông tin từ HTML và JavaScript
Googlebot không chỉ thu thập thông tin từ HTML mà còn từ các trang sử dụng JavaScript. Tuy nhiên, việc xử lý mã phức tạp có thể gây ra khó khăn cho trình thu thập dữ liệu, đặc biệt nếu trang web không được tối ưu hóa. Dưới đây là các lưu ý quan trọng để Googlebot có thể hiển thị và lập chỉ mục nội dung của bạn một cách hiệu quả:
Khả năng xử lý mã của Googlebot
- Googlebot có thể gặp khó khăn nếu mã trang web quá phức tạp hoặc không thân thiện.
- Nếu Googlebot không thể hiển thị đúng nội dung trang, trang web của bạn có thể bị xem như "trống" và không được lập chỉ mục.
JavaScript và Googlebot
- Nếu website của bạn sử dụng JavaScript, cần đảm bảo mã tương thích với Googlebot để trình thu thập dữ liệu hiểu và hiển thị chính xác nội dung.
- Lưu ý: Nếu JavaScript mất hơn 5 giây để tải, Googlebot có thể bỏ qua nội dung được tạo bởi tập lệnh này.
Cách kiểm tra vấn đề với JavaScript
Bạn có thể sử dụng Google Search Console để kiểm tra và khắc phục các vấn đề liên quan đến JavaScript:
- Bước 1: Đăng nhập vào tài khoản Google Search Console.
- Bước 2: Chọn tính năng URL Inspection.
- Bước 3: Nhập URL của trang cần kiểm tra và nhấn nút “Test Live URL”.
- Bước 4: Xem thông tin trong mục “Resources” và “JavaScript console messages” để xác định và xử lý lỗi.
Các yếu tố ảnh hưởng đến khả năng Crawl của Googlebot
Hành vi của Googlebot được điều khiển bởi các thuật toán phức tạp, cho phép nó thu thập dữ liệu và xử lý thông tin từ các trang web. Tuy nhiên, bạn có thể ảnh hưởng đến cách Googlebot hoạt động thông qua một số yếu tố quan trọng như:
Internal links và backlinks
Googlebot sử dụng các liên kết nội bộ để khám phá và di chuyển giữa các trang trên website của bạn. Để giúp Googlebot nhanh chóng tìm thấy các trang mới, hãy đảm bảo tạo liên kết từ các trang có thẩm quyền cao như trang chủ hoặc các trang phổ biến trên website. Một cấu trúc liên kết nội bộ rõ ràng sẽ giúp Googlebot dễ dàng thu thập dữ liệu và lập chỉ mục chính xác hơn.
Backlinks, hay các liên kết từ những trang web khác, là một yếu tố quan trọng giúp Googlebot khám phá website của bạn nhanh hơn. Bạn có thể xây dựng backlinks bằng cách đăng bài viết khách (guest post), quảng bá website qua mạng xã hội, hoặc thực hiện các chiến dịch marketing nhằm thu hút liên kết từ các trang web uy tín. Backlinks không chỉ hỗ trợ quá trình crawl mà còn cải thiện thứ hạng trên công cụ tìm kiếm.
Sitemap
Sitemap là một tệp chứa danh sách các trang mà bạn muốn Googlebot thu thập dữ liệu. Đây là công cụ quan trọng để tối ưu hóa quy trình thu thập thông tin của Google. Dưới đây là những điểm cần lưu ý:
Tạo và gửi Sitemap:
Bạn có thể tạo Sitemap và gửi nó qua Google Search Console.
Sitemap giúp Googlebot nhanh chóng nhận diện các trang mới hoặc các thay đổi trên website của bạn.
Hỗ trợ cho SEO:
Dù không đảm bảo rằng Googlebot sẽ thu thập tất cả các trang, Sitemap vẫn rất hữu ích.
Nó đặc biệt quan trọng đối với: Các trang web mới và Website lớn có nhiều trang và cấu trúc phức tạp.
Tệp Robots.txt
Tệp robots.txt là công cụ dùng để hướng dẫn Googlebot về việc có nên thu thập dữ liệu từ các trang cụ thể trên website của bạn hay không. Googlebot sẽ kiểm tra tệp này trước khi bắt đầu thu thập dữ liệu và tuân thủ các chỉ thị trong đó.
Nếu bạn muốn ngăn Googlebot thu thập thông tin từ một số trang nhất định, bạn có thể thêm hướng dẫn hạn chế trong tệp robots.txt. Khi một trang bị chặn trong tệp này, Googlebot sẽ bỏ qua và không thu thập dữ liệu từ trang đó.
Click Depth
Click Depth là chỉ số thể hiện số lần nhấp chuột cần thiết từ trang chủ để đến một trang cụ thể. Nếu một trang nằm quá sâu trong cấu trúc website (yêu cầu nhiều lần nhấp), quá trình Googlebot thu thập dữ liệu sẽ chậm hơn.
Để tối ưu hóa, bạn nên đảm bảo mọi trang quan trọng trên website có thể truy cập được chỉ trong tối đa 3 lần nhấp chuột từ trang chủ.
Bạn có thể sử dụng các công cụ như WebSite Auditor để kiểm tra Click Depth của từng trang. Với các trang có độ sâu nhấp chuột lớn, hãy xem xét sắp xếp lại cấu trúc liên kết nội bộ để cải thiện khả năng truy cập.
Các lỗi thường gặp khi Google crawl website
Lỗi cấu trúc URL
Nguyên nhân: URL không rõ ràng, quá dài, chứa ký tự đặc biệt hoặc thiếu tính nhất quán.
Hậu quả: Googlebot có thể gặp khó khăn trong việc hiểu và lập chỉ mục nội dung.
Giải pháp:
- Sử dụng URL ngắn gọn, mô tả chính xác nội dung trang.
- Tránh sử dụng ký tự đặc biệt và đảm bảo cấu trúc URL nhất quán trên toàn website.
Lỗi trùng lặp nội dung
Nguyên nhân: Nội dung giống hoặc tương tự xuất hiện trên nhiều URL khác nhau, khiến Googlebot khó xác định đâu là phiên bản chính.
Hậu quả: Trang web có thể bị giảm thứ hạng trên SERP hoặc không được lập chỉ mục.
Giải pháp:
- Sử dụng thẻ canonical để chỉ định URL chính cho nội dung trùng lặp.
- Kiểm tra và xóa nội dung trùng lặp bằng các công cụ như Screaming Frog hoặc Google Search Console.
Kết luận
Hiểu rõ crawl là gì và cách Googlebot hoạt động là bước đầu quan trọng để cải thiện hiệu suất SEO cho website của bạn. Bằng cách tối ưu hóa các yếu tố như liên kết nội bộ, cấu trúc URL và tốc độ tải trang, bạn không chỉ giúp Googlebot làm việc hiệu quả hơn mà còn mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người dùng.
Đừng quên thường xuyên kiểm tra và cải thiện website để luôn đảm bảo trang web của bạn thân thiện với Googlebot và đạt được kết quả SEO mong muốn nhé!
